Radnički bioskop: Ciklus projekcija i diskusija u organizaciji Samoobrazovnog univerziteta
Samoobrazovni univerzitet “Svetozar Marković” organizovaće u periodu od 11. juna do 2. jula ciklus filmskih projekcija i diskusija pod nazivom Radnički bioskop. Ove projekcije dešavaće se četvrtkom od 20:30 časova u Radničkom muzeju Trudbenik na Konjarniku (Luneta
Milovanovića 6), samoorganizovanom i autonomnom prostoru koji se nalazi u naselju u kome žive bivši radnici građevinskog giganta Trudbenik, a koji se već nekoliko godina nalaze pod pretnjom iseljenja.
Cilj ovog ciklusa jeste da kroz nekoliko izuzetno zanimljivih ostvarenja prikaže presek istorije radničkih borbi i načina na koji su one predstavljane na filmu. Diskusije koje će biti održavane nakon projekcija biće posvećene samim filmovima, ali i analiziranju načina na koji su se sindikati, radničko organizovanje, štrajkovi i borba za dostojanstven život menjali tokom vremena, kao i tome kakve lekcije se mogu izvući iz istorije ovih borbi. Najveći deo ovih ostvarenja zasnovan je na stvarnim događajima, a ciklus će započeti sa filmom koji prati štrajkove rudara u Americi 1920-ih godina, zatim će slediti dokumentarac koji se bavi sličnim događajima koji su se odigrali pola veka kasnije u istoj zemlji, nakon toga će biti prikazan britanski film koji prati probleme železničara koji su postali žrtve privatizacije tokom poslednje decenije 20. veka, a za kraj će biti ostavljen belgijski film koji oslikava položaj radnika u savremenom kontekstu, kada je sindikalno organizovanje znatno oslabljeno i kada se borbe za radnička prava vode sve više atonomizovano i na individualnom nivou.
11. jun – Metuan (Matewan, 1987)
Režija: Džon Sejls
18. jun – Okrug Harlan, SAD (Harlan County U.S.A, 1976)
Režija: Barbara Kopl
25. jun – Navigatori (The Navigators, 2001)
Režija: Ken Louč
02. jul – Dva dana, jedna noć (Deux jours, une nuit, 2014)
Režija: braća Darden
11. jun, 20:30h
Metuan (Matewan, 1987)
Režija: Džon Sejls
Trajanje: 133 min.
Džon Sejls, jedan od najznačajnijih autora američkog nezavisnog filma, režirao je 1987. godine igrani film o istinitim događajima koji su se odigrali 1920. godine u zapadnoj Virdžiniji. Te godine u malom planinskom gradu Metuanu rudari su se pobunili i pokušali da osnuju sindikat, na šta je uprava rudnika odgovorila represijom, koja je vrlo brzo prerasla u otvoreni rat koji je odneo više života. Takozvana „bitka kod Metuana“ predstavlja jedan od najupečatljivijih momenata u istoriji krvave borbe američkih radnika za svoja prava.
Izvanrednu glumačku ekipu ovog filma čine Kris Kuper, Meri Mekdonel, Dejvid Stratern, Džejms Erl Džouns, Vil Oldam (Bonnie “Prince” Billy), a direktor fotografije je Haskel Veksler.
18. jun, 20:30h
Okrug Harlan, SAD (Harlan County U.S.A, 1976)
Režija: Barbara Kopl
Trajanje: 105 min.
Dokumentarni film “Okrug Harlan, SAD” (Harlan County, U.S.A) iz 1976. godine, u režiji Barbare Kopl, dobitnik je Oskara i brojnih drugih nagrada, kao i jedan od filmova koji se redovno uvršavaju na liste najznačajnijih dokumantarnih ostvarenja ikada snimljenih. Radnja filma prati štrajk 180 rudara iz jugoistočnog Kentakija, tokom njihove borbe za pristojnije uslove rada. Ekipa filma je provela nekoliko godina sa porodicama rudara, prateći njihove nevolje, nasilnu represiju koju su trpeli od strane vlasnika rudnika, policije i plaćenih batinaša, sukobe koji su nastajali u redovima samih štrajkača, sindikalna previranja, lične uspone i padove, međusobne odnose radnika, beležeći pri tom njihove strahove i nade, probleme i dovitljivost, njihovu istrajnost, hrabrost i solidarnost.
25. jun, 20:30h
Navigatori (The Navigators, 2001)
Režija: Ken Louč
Trajanje: 92 min.
Legendarni britanski reditelj Ken Louč, višestruki dobitnik Zlatne palme u Kanu i brojnih drugih nagrada, neumorni borac za socijalnu pravdu i za prava radničke klase, u filmu “Navigatori” (The Navigators, 2001) bavi se privatizacijom železnice, a priča je inspirirana istinitim događajima koji su zadesili železničku kompaniju Connex. Mala grupa železničara iz južnog Jorkšira nalazi se pred mnogobrojnim poslovnim problemima koje uzrokuje privatizacija njihove firme. Bliskost koju su nekada imali sada je zamenjena nesigurnošću i konfuzijom. Neočekivane odluke, otkazi, manipulacija i korupcija uprave dovešće nekad uspešnu firmu na sam rub propasti, a pet glavnih likova pokušava da se izbori sa novnastalim promenama i da obezbede egzistenciju za sebe i svoje porodice.
02. jul, 20:30h
Dva dana, jedna noć (Deux jours, une nuit, 2014)
Režija: braća Darden
Trajanje: 95 min.
Dva dana, jedna noć (fr. Deux jours, une nuit) je belgijski film iz 2014. godine, u kome glavnu ulogu tumači Marion Kotijar, a režirali su ga braća Dareden, dvostruki dobitnici Zlatne palme u Kanu i autori koji se svrstavaju među najznačajnije reditelje savremenog evropskog filma. Radnja filma prati Sandru, mladu majku i radnicu u maloj fabrici koja se bavi proizvodnjom solarnih panela u Serenu, industrijskom gradu u belgijskoj opštini Lijež. Nakon nervnog sloma ona je primorana da neko vreme odsustvuje sa posla, ali tokom njenog bolovanja uprava fabrike shvata da su radnici sposobni da bez nje obave istu količinu posla uz produženo radno vreme. Radinicima se nudi opcija da izaberu između svoje koleginice Sandre i bonusa u iznosu od 1.000 evra. Većina njih odlučuje se za drugu opciju, ali direktor pristaje da im pruži još jednu priliku za glasanje, te Sandra tokom vikenda posećuje svoje kolege i pokušava da ih ubedi da odustanu od bonusa kako bi mogla da zadrži svoje radno mesto. Film na izuzetno suptilan i efektan način prikazuje fragmentiranosti i neorganizovanost savremene radničke klase, oslikavajući jedno društvo u kome je svako primoran da se bori za sebe, u kome su materijalne vrednosti i lična korist često značajniji od empatije i solidarnosti, ali i društvo u kome samo kroz borbu i zajedničko delovanje pojedinci mogu da osiguraju svoju egzistenciju, kao i svoje dostojanstvo.
Ciklus filmova o radničkim borbama se realizuje u okviru mikroprojekta koji je podržan od strane platforme Zajedničko.org
Više o Ciklusu možete saznati na stranici Samoobrazovnog univerziteta “Svetozar Marković”:
https://www.facebook.com/samoobrazovni/